Brevet Στα χνάρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου (300km)

Το 3ο και τελευταίο για το 2018 brevet του Π.Α.Σ.Θ. θα διεξαχθεί στις 22 Σεπτεμβρίου. Ακολουθώντας τα βήματα του μεγάλου στρατηλάτη, στα ιερά χώματα της μίας και μοναδικής Μακεδονίας, θα ποδηλατήσουμε για 300 χιλιόμετρα περνώντας από πόλεις-σταθμούς στη ζωή του μεγάλου Μακεδόνα.
Ξεκινώντας από το άγαλμα που κοσμεί την παραλία της Θεσσαλονίκης, θα περάσουμε διαδοχικά από τον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας, τη Μίεζα, τη Βεργίνα, την αρχαία Πύδνα, την Αλεξάνδρεια με κατάληξη και πάλι στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Λίγα ιστορικά στοιχεία για τις τοποθεσίες που θα επισκεφτούμε :

Αρχαία Πέλλα

Η πόλη ιδρύθηκε από τον Αρχέλαο Α' (413-399 π.Χ.) ή από τον Αμύντα Γ' για να γίνει η νέα πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους αντί των Αιγών (Βεργίνα). Η Πέλλα παρέμεινε πρωτεύουσα μέχρι την κατάλυση του Μακεδονικού κράτους από τους Ρωμαίους, οι οποίοι την λεηλάτησαν και μετέφεραν τους θησαυρούς της στη Ρώμη. Αργότερα η πόλη καταστράφηκε από σεισμό και στη συνέχεια ανοικοδομήθηκε.
Η «μεγίστη των εν Μακεδονία πόλεων» συγκλονίζει ακόμη και σήμερα τον επισκέπτη με τα εντυπωσιακά ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Η λαμπρή πρωτεύουσα του βασιλείου των Μακεδόνων κάλυπτε έκταση 4.000 στρεμμάτων• η περιήγηση στον εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας αποτελεί μια απόδραση στο χρόνο, επιστροφή στην ένδοξη εποχή του Φιλίππου και του Μ. Αλεξάνδρου.
Το ανάκτορο (60.000 τ.μ.) δεσπόζει στον αρχαιολογικό χώρο, στην κορυφή ενός λόφου. Νοτιότερα, βρίσκεται η μνημειακών διαστάσεων αγορά της πόλης (70.000 τ.μ.), η μεγαλύτερη του αρχαίου κόσμου! Η αγορά περιελάμβανε καταστήματα και εργαστήρια κατασκευής, διοικητικά κτίρια, καθώς και το αρχείο της πόλης. Σε αυτή απέληγε η κεντρική οδός που ξεκινούσε από το λιμάνι: στους αρχαίους χρόνους η Πέλλα επικοινωνούσε με τη θάλασσα με μια πλωτή φαρδιά διώρυγα που κατέληγε σε μια λιμνοθάλασσα. Μάλιστα, είναι ακόμη ορατά ερείπια από τις εγκαταστάσεις του λιμανιού.
Γύρω από την αγορά αναπτύσσεται το οικιστικό τμήμα της πόλης. Η ρυμοτομία της αρχαίας Πέλλας μοιάζει βγαλμένη από το μέλλον: οικοδομικά τετράγωνα, τα οποία ορίζονται από δρόμους που τέμνονται κάθετα, καλά μελετημένα συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης!
Στη ρωμαϊκή επαρχία της Μακεδονίας η Πέλλα ήταν πρωτεύουσα του τρίτου διαμερίσματος και πιθανώς η έδρα του Ρωμαίου κυβερνήτη. Από την Πέλλα διερχόταν η Αρχαία Εγνατία Οδός και ήταν σημαντικός σταθμός μεταξύ Δυρράχειου και Θεσσαλονίκης.
Η πόλη έπεσε σε παρακμή για άγνωστους λόγους (μάλλον λόγω σεισμού) προς το τέλος του 1ου αιώνα π.Χ.

Μίεζα

Τόπος με παγκόσμιο ενδιαφέρον είναι η Σχολή Αριστοτέλους, 2 χλμ. περίπου από την σημερινή Νάουσα, στη θέση Ισβόρια. Είναι το μέρος με τα τρεχούμενα νερά και τα βαθύσκιωτα σπήλαια που αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς, όπου ο μέγιστος φιλόσοφος της αρχαιότητας δίδαξε το μεγαλείο της κλασσικής Ελληνικής σκέψης και τα ιδανικά της Πλατωνικής φιλοσοφίας στον γιο του Βασιλέα της Μακεδονίας Φιλίππου Β', τον Αλέξανδρο και τους άλλους ευπατρίδες της Μακεδονικής Αυλής μεταξύ 343 π.Χ.- 340 π.Χ. . Η συνάντηση αυτών των δύο μέγιστων προσωπικοτήτων του αρχαίου κόσμου στο Νυμφαίο της Μίεζας έμελλε να επηρεάσει καθοριστικά το μέλλον της ανθρωπότητας, και ολόκληρου του Δυτικού Πολιτισμού.

Βεργίνα (Αιγές)

Η κωμόπολη πιστεύεται ότι βρίσκεται στη θέση των αρχαίων Αιγών, πρωτεύουσας της αρχαίας Μακεδονίας, και έγινε παγκοσμίως γνωστή το 1977, όταν η Πανεπιστημιακή Ανασκαφή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, υπό τον καθηγητή αρχαιολογίας Μανόλη Ανδρόνικο και τους συνεργάτες του, ανακάλυψε τους τόπους ταφής των Μακεδόνων βασιλέων και ανάμεσα στους άλλους τάφους και ένα ταφικό μνημείο που, σύμφωνα με την επιχειρηματολογία του Ανδρόνικου, ήταν του βασιλιά Φιλίππου Β΄, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ανακάλυψη αυτών των ευρημάτων θεωρείται από πολλούς ότι πιστοποίησε και τη θέση της αρχαίας πόλης των Αιγών, της πρώτης πρωτεύουσας του μακεδονικού βασιλείου.
Ο χώρος των Βασιλικών Τάφων με το σύγχρονο στέγαστρό του φιλοξενεί σήμερα την κυρίως ανασκαφή, καθώς και την έκθεση των σημαντικότερων ευρημάτων από τους τάφους και αποτελεί προστατευόμενο μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και μοναδικό στοιχείο τεράστιας ακτινοβολίας.
Η περιοχή της σημερινής Βεργίνας, η οποία κατοικούνταν από τους Πίερες, έμεινε ακατοίκητη μέχρι τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. Μετά το 550 π.Χ., ένας μακεδονικός πληθυσμός εγκαταστάθηκε στην περιοχή. Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ., ο βασιλιάς Αρχέλαος ο Α΄ μετέφερε την μακεδονική πρωτεύουσα βορειότερα στην Πέλλα, μέσα στην κεντρική Μακεδονική πεδιάδα. Οι Αιγές παρέμειναν ένα σπουδαίο τελετουργικό κέντρο, αλλά έχασαν μια γιορτή προς τιμήν του Δία που τελούνταν πλέον στο Δίον. Οι Αιγές συνέχισαν να ακμάζουν ακόμη και μετά τις επιδρομές του 3ου αιώνα π.Χ. και νέες ανασκαφές αποδεικνύουν ότι κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ. κατοικούνταν ακόμη.
Η σύγχρονη κωμόπολη της Βεργίνας ιδρύθηκε το 1922. Το όνομα της νέας πόλης προτάθηκε από τον τότε Μητροπολίτη Βέροιας, Κωνστάντιο Β΄, ο οποίος την ονόμασε Βεργίνα προς τιμήν της θρυλικής βασίλισσας Βεργίνας, που έζησε στην περιοχή της Βέροιας και ήταν η τελευταία Ελληνίδα ηγεμόνας της περιοχής, γόνος της οικογένειας των Παλαιολόγων, πριν από την οριστική άλωση της Βέροιας από τους Οθωμανούς το 1433.

Αρχαία Πύδνα

Η Αρχαία Πύδνα είναι χωριό της Πιερίας. Υπάγεται στο δήμο Μεθώνης. Είναι γνωστή από τη Μάχη της Πύδνας, η οποία σήμανε την οριστική υποταγή της Ελλάδας στους Ρωμαίους. Στη μάχη αυτή (168 π.Χ.) ο τελευταίος βασιλιάς της Μακεδονίας Περσέας ηττήθηκε από τον ύπατο Αιμίλιο Παύλο.
Η αρχαία Πύδνα είναι χτισμένη στα δυτικά παράλια του Θερμαϊκού, ανάμεσα στον Μακρύγιαλο και το Κίτρος. Η πόλη αναδείχθηκε ως σημαντικό εμπορικό κέντρο.
Η πρώτη της ονομασία ήταν Κύδνα και δεν είναι γνωστό πότε ιδρύθηκε. Μετά τους Περσικούς Πολέμους αποτέλεσε τμήμα του κράτους της Μακεδονίας, επί βασιλέως Αλεξάνδρου Α΄ μέχρι την αποστασία της, το 410 π.Χ.
Στην Πύδνα δολοφονήθηκε η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με εντολή του Κάσσανδρου. Η «τούμπα» στο Μακρύγιαλο πιθανολογείται ότι είναι ο τάφος της Ολυμπιάδας. Η πόλη παρήκμασε οριστικά μετά τη Μάχη της Πύδνας, η οποία σήμανε και την οριστική υποταγή της Ελλάδας στους Ρωμαίους.
Η πόλη φαίνεται ότι ερημώθηκε στα τέλη του 14ου αιώνα, κατά τις συγκρούσεις ανάμεσα στους διεκδικητές του θρόνου της Κωνσταντινούπολης, Ιωάννη Καντακουζηνό και Ιωάννη Παλαιολόγο. Ο αντίπαλος του πρώτου, Απόκαυκος, κατέλαβε την Πύδνα και οι κάτοικοί της αναγκάστηκαν να εγκατασταθούν στο σημερινό Κίτρος. Η παραλιακή πόλη μετακινήθηκε 5 χιλιόμετρα.